Intern Bunkernummer
La M 07
Lokatie
Lapscheure
Toegankelijkheid
Volledig vrij
Aantal kamers
2 toegangssassen en 1 centrale kamer
Type bunker
Manschappenverblijf met dubbele open mitrailleuropstelling buiten
Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • De eenvoudigste manier om deze structuur terug te vinden is vertrekkend van de expressweg N49 af te draaien op de wegel "Zeedijk", zuidelijk van de Damse Vaart.
  • Deze weg draait heel wat verderop haaks op de Damse Vaart richting Lapscheure naar rechts (nabij La M 08).
  • Je komt op deze wijze voorbij een sluis gekend als de Blauwe sluis, de weg kronkelt er even.
  • Daar staat deze bunker verscholen achter een bijgebouw op uw linker kant juist voorbij de oude sluis.
Oude Bunkerkaarten en nummeringen van toepassing op deze bunker
  • Omdat er van de structuren van de Hollandstellung niet echt een eenduidige nummering bestaat, is het natuurlijk vervelend dat deze die er mogelijks al van bestaan op de duur allen door elkaar worden gebruikt en we op de duur het bos door de bomen van nummeringen niet meer zien staan. Dit zijn alvast de nummeringen die ik ken van deze bunkers:

Kaart: de Hollandstellung - Sector Marinegedeelte vertrekkend aan de Damse Vaart

De moeilijkheid bij deze kaart, is dat ze niet altijd nummert per structuur maar soms per cluster van structuren. Dit vermoeilijkt natuurlijk het weten of men alle structuren wel degelijk heeft gevonden.

(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)

Deze structuur is de 2e structuur van de Hollandstellung tussen de Damse Vaart en het dubbelkanaal Leopoldkanaal en Schipdonkkanaal, vertrekkend vanaf de Damse Vaart, op de voorlijn van de Hollandstellung. Hij is hier aangeduid als een rechthoekje zonder nummer tussen nummer "21++" en een structuurtje aangeduid als "Heb MG". In de eigen nummering zijn dat La M 08 en La M 06

Kaart: de Hollandstellung - Detail Stutzpunkt Stutzpunkt Dora.

Iet meer gedetailleerd, deze structuur, op deze kaart zonder nummer weergegeven. Op deze schets zie je ook met de aaneengesloten +++ de dodendraad aangeduid die hier praktisch samen komt te lopen met de Hollandstellung. We zitten hier met deze structuur amper op 50 meter van de Nederlandse grens.

(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)

Kaart: de Hollandstellung - Detail zone Lapscheure zuidelijk Damse Vaart tot Middelburg dubbelkanaal afkomstig uit Belgische prospectie in 1919.

Op dit plannetje zie je de structuur aangeduid als nr 23. Ook hier heeft men de structuur echter aan de verkeerde kant van de weg aan tenzij deze ondertussen zou verlegd zijn natuurlijk ten opzichte van vroeger.

(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)

Huidig kadastraal perceelnummer waar de bunker bijhoort en werd gebouwd:
  • Gemeente Lapscheure, Sectie B, kadastraal perceel 711b

Kadasterschets ruim en luchtfoto.

Op deze ruimere kadasterschets kan je alle gebouwen aan beide zijdes van de weg zien liggen ter hoogte van de Blauwe Sluis. De weg loopt er kronkelend tussendoor.

Het wit op de foto's op de rechter kant is reeds Nederlands grondgebied.

Kadasterschets detail en luchtfoto.

Op deze detailschets alleen de gebouwen in het wit aangeduid. De bunker zelf is er opnieuw niet op aangeduid als aanwezige structuur. Deze is in de noordoostelijke inham te zoeken van de grote witte sructuur rechtsboven. Enkel de meest noordelijke toegang is allicht mee in het wit gezet, inclusief de beperkt naar voorstekende toegang.

Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • De originele eigenaars van locaties waar Duitse bunkers werden gebouwd, werden niet zoals bij de bouw van Belgische bunkers in het interbellum onteigend. Zij hadden gewoon pech en de Duitse bezetter eigende zich de grond toe en bouwde er op wat hij er wilde opzetten. Men had daar als burger weinig over te klagen en kreeg dus op die manier een In veel gevallen giftig Duits cadeau.
  • Na de oorlog werden deze bunkers dan ook automatisch opnieuw eigendom van wie er origineel eigenaar van was voor de opeising gezien zij daar nooit voor onteigend waren.
  • Zeer zelden zijn daar na de oorlog van Belgische kant schadevergoedingen voor betaald omdat de aanwezigheid van de structuren soms wel meer dan storend was voor de originele eigenaars of omdat de structuren interessant waren om over te nemen als Belgische bunkers naar de toekomst toe (is zelden gebeurd voor alle duidelijkheid)
  • Het stond de eigenaar dan ook, zeker in de beginperiode na WOI, vrij daar mee te doen wat hij wou, al was afbreken zelden een optie omdat daar zeker op die momenten de middelen niet toe bestonden.
  • De structuur ligt oostelijk van de weg Zeedijk, ongeacht of dit dan ondertussen private weg of openbaar domein is.
  • Gezien er nooit officieel onteigend zal zijn, zal hij heden privébezit zijn van de eigenaars van de bijhorende percelen.

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Oude luchtfoto uit 1971 van de zone waar deze bunker staat. De gebouwen westelijk van de weg zijn nog identiek met nu. oostelijk, waar ook deze structuur staat is nog vrijliggend terrein maar de bunker zit zodanig ingewerkt in het terrein dat hij op deze foto niet te zien is.

Luchtfoto Google Earth anno 2025

Anno 2025 is het domeintje rechts van de weg ook deels bebouwd. De bunker steekt er nog gewoon tussen, tussen de beperkt aanwezige bijgebouwen en een aanwezige paardenweide die aansluit bij de waterloop Lapscheurse Gat die al volledig op Nederlands grondgebied ligt.

Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het betreft een structuur op de voorlinie van de Hollandstellung, in dit geval praktisch op de Nederlandse grens.
  • De bunker moet hier praktisch samen gelopen hebben met de Dodendraad.
  • Deze bunker is te beschouwen als de 2e structuur van 3 op de voorlijn van de Hollandstellung als verbindingsstructuren te beschouwen tussen Stützpunkt Dora en Stützpunkt Gustave.

Functie van de bunker op de linie (link met eventueel andere structuren)

  • Een manschappenverblijf met bijhorende dubbele uitwendige MG-opstelling nabij de rand van het domein nabij de waterloop Lapscheurse Gat bij de Blauwe sluis. Hij zal zeker doelbewust gebouwd zijn om ook de bediening op die sluis in handen te kunnen houden.
  • De manschappenstructuur heeft een kleine opening (soort venstertje) uitkijkend in de richting van de expressweg N49.
  • Allicht keek dit onder andere uit op de verdwenen structuur "24++" van bovenstaand plannetje. Welk type structuur dat betrof is voorlopig onbekend.
Structuur van het bunkertje:
  • 2 L-vormige toegangssassen en 1 bunkerkamer.
  • De bunker zelf heeft geen mitrailleurgaten ondanks dat dit type structuren deze soms wel hebben.
  • 2 mitrailleuropstellingen buiten de structuur nabij de rand van het Lapscheurse Gat

Bouwplannen horende bij deze bunker

Schets van dit type van opstelling zoals opgemaakt door Belgische prospectie in 1919 van de hier aanwezige structuren.

Op de schets zie je centraal de manschappenbunker met 2 ingangen links en rechts, aangeduid met (1) en (2). Daarnaast duidt men 3 openingen aan. (3) en (4) zijn observatieopeningen en allicht ook tevens bruikbaar als schietgat voor mitrailleur. Deze zijn bij deze structuur La M 07 niet aanwezig. De ruimtes zijn wel terug te vinden als bergplaatsen in de toegangssassen maar niet uitgewerkt als schietgaten. De opening (5) is wel degelijk als een soort raampje in de bevriende richting aanwezig. Vanaf de 2 ingangen loopt een loopgraaf in de richting van 2 open veldopstellingen voor mitrailleurs.

Grondplan van dit type bunker

Dit structuurtje wordt omschreven als een bunker Type E. De schets klopt perfect met deze structuur op de nissen in de wanden na die hier niet zijn weergegeven. Ook het raampje aan de bevriende kant, centraal in de bunkerkamer is niet getekend. (Bron: KLM)

Omschrijving van het bunkertje:

  • Het is alvast een bunker deel uitmakend van het gedeelte van de linie opgetrokken door het Duitse Marinekorps. Voor meer details over de specifiek daarbij toegepaste bouwprincipes, zie deze link.
  • Dit impliceert in elk geval dat hij volledig als een monoliet ter plaatste gestorte gewapende betonnen structuur is opgetrokken.
  • Ook het plafond is uitgewerkt in ter plaatse gestort gewapend beton.
  • Aan de buitenzijde ziet men een bunker met aan 2 zijdes een toegangscomplex.
  • De beide toegangscomplexen hebben een achttal treden naar beneden zodat de structuur toch vrij diep en grotendeels onder het maaiveld zit ingewerkt. Deze bunker zit in zijn geheel heden vrij sterk ingewerkt in het terrein, enkel de bevriende achterzijde steekt nog vrij goed zichtbaar boven het maaiveld uit. Allicht steekt hij heden dieper in het maaiveld dan dit origineel het geval was.
  • Daarna komt men in een L-vormig toegangssas.
  • Beneden waar men in dit toegangssas uitkomt aan de trap zit normaal aan elke zijde een soort van sterfput voor overtollig water op te vangen en laten wegtrekken in de ondergrond.
  • In het geknikte toegangssas, is er links in de wand een grote nis. Bij sommige van deze bunkers is dit uitgewerkt als een schietgat voor mitrailleur, hier niet. De opening is wel aanwezig als een soort grote nis.
  • Deze toegangssassen komen elk van een andere zijde uit in de bunkerkamer.
  • Daarna komt men in de centrale bunkerkamer die origineel van de sassen afgescheiden was met een houten deur.
  • In de langse zijde van de kamer zie je aan de bevriende zijde een kleine opening in de wand die allicht uitkeek op een verdwenen structuur verderop in de velden. Allicht kon men op die manier bv met lichtsignalen, onderling contact houden.
  • In de andere langse zijde zit enkel een nis, maar niet zo een opening.
  • Rondom zie je nog de restanten van etagères waar met planken leggers werden gemaakt tegen de wanden.
  • Enkel in de bovenhoeken van de bevriende zijde heeft de structuur 2 ventillatiegaten naar buiten.
  • Deze bunkerkamer was origineel afgescheiden van deze sassen met deuren waarvan de hengsels nog zichtbaar zijn.
  • Aan de buitenzijde waar de structuur werd betreden waren origineel geen deuren.
  • Intern waren de wanden van de bunker bekleed met houten planken. Men ziet in de wanden nog de bevestigingslatten hiertoe zitten.
  • Tegen het Lapscheurse gat kan men nog de restanten vinden van 2 buitenopstellingen voor mitrailleurs bij deze bunker.
  • Uitwendig zal de structuur allicht het uitzicht van een hoevetje gehad hebben.
Actuele toestand van deze bunker:
  • De bunker is enkel aan zijn toegangscomplexen nogal volgelopen met grond over de 2 toegangstrappen wat het betreden wat vermoeilijkt.
  • Voor de rest is de structuur vrij goed bezoekbaar en vrij.
  • Er ligt ook wel wat rommel in de structuur maar dit alles valt nog in de rede vergeleken met vele andere structuren.
  • Aan een zijde bevat hij intern nog een houten deur maar deze is allicht niet origineel en te licht qua uitvoering om nog origineel te zijn.
Draagt de bunker nog sporen van strijd:
  • Op het eerste zicht draagt de bunker geen sporen van strijd.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • Voorlopig geen gekend.

Foto's van deze bunker

Oude foto uit 1991 - Collectie Alain Van Geeteruyen

De voorlopig oudste foto's tonen de manschappenbunker in een winters landschap. Er is nog totaal geen bebouwing te bespeuren in de nabijheid. In de rechter bovenhoek zie je de weg Zeedijk. (Foto: Collectie Alain Van Geeteruyen)

Detail van de toegang aan de achterzijde van vorige (Foto Collectie Alain Van Geeteruyen)

Oude foto uit 1995 - Collectie Eddy Lambrecht

Allicht een oude foto van de meest nabij de Blauwe Sluis gelegen open geschutsstelling bij deze bunker. (Foto: Collectie Eddy Lambrecht)

Eigen prospecties 2016 - 2017

Zicht op de weg Zeedijk, kijkend richting Damse Vaart. Heel in de verte zie je de bomen die langs de Damse Vaart staan.

Blik op de garages die zo goed als aangebouwd zijn tegen de bunker.

Naast de garages zie je de wand uitkijkend richting expressweg. Dit is de wand met het kleine observatieraampje.

Als je langs deze wand doorstapt, kom je aan de andere zijde van de bunker een van de 2 toegangen tegen.

Dit is hoe je de structuur kan zien vanaf het weiland tussen het Lapscheurse gat en de weg Zeedijk. Deze structuur steekt sowieso vrij goed verstopt onder het maaiveld.

Tegen de rand van het weiland zie je 2 open stellingen voor het plaatsen van mitrailleurs in een veldstelling.

De opstelling vooraan op vorige foto.

De tweede en minder onder het maaiveld stekende open opstelling. Op de achtergrond ligt het water lopende naar de oude Blauwe Sluis.

Ter info, los van de bunker, een foto van het oude sluizensysteem van de Blauwe sluis iets verderop waar deze bunker wel doelbewust bijgebouwd zal geweest zijn om ook over die sluis de touwtjes in handen te kunnen houden.

Terugblik met op de achtergrond opnieuw de bunker.

De achterhoek van de bunker.

De vlotst toegankelijke ingang van de twee toegangen die de bunker telt.

Er is jammer genoeg nogal wat grond in de toegang versukkeld zodat hem betreden wel niet zo soepel verloopt.

Terugblik naar buiten. Zoals je jammer genoeg ook kan zien dumpt men er zelfs de overschotten van mosselschelpen in...

Zicht op het geknikte toegangssas van de binnenzijde uit.

Vervolgblik in het toegangssas.

Op deze locaties vindt men bij deze bunkers soms observatiegaten / schietgaten voor mitrailleur. Je ziet dat men het model hier gewoon heeft gebouwd zoals bij alle exemplaren maar hier het eigenlijke schietgat niet heeft uitgewerkt maar voorzien als nis bij het toegangssas van de bunker.

Blik in de mitrailleurkamer.

In de bovenhoek aan de achterzijde zitten 2 ventillatiegaten doorheen het dak.

Rondom de kamer waren in de wanden etagères voorzien waarin houten leggers werden geplaatst zodat men materialen tegen de muur kon opbergen.

Zicht naar de overhoek van de kamer. Onder- en bovenaan zie je evenwijdig met plafond en vloer houten latten in het beton zitten. Deze dienden om houten wandbekleding tegen de wanden te bevestigen.

Detail van het observatiegat / raampje naar de veilige zijde van de structuur. Allicht was dit enkel bedoeld om bv via lichtsignalen te kunnen corresponderen met meer achteruitgelegen bunkers. In dit geval kijkt deze opening uit op de locatie waar ooit de bunker "24++" op het plannetje stond, helaas gesloopt allicht al vele jaren geleden.

Terugblik in de kamer.

Detail van wand aan de overzijde waar we binnen kwamen.

in de wand tegen de deuren zat nog een grote nis. Aan die zijde heeft men blijkbaar ooit de resten van de etagères verwijderd. Allicht was de kans om het hoofd er aan te stoten iets te groot.

Terugblik waar we de kamer binnen kwamen.

Aan deze kant vind je ook nog een halve deur terug. Helaas vind ik hem wel zeer licht uitgewerkt vergeleken met de exemplaren die er nog wel van bestaan meer naar Middelburg toe. Ik heb sterk mijn twijfels of dit nog restanten zijn van een originele deur. De restanten van de deur zijn trouwens ook te klein voor het eigenlijke deurgat (in de hoogte).

Terugblik in het 2e sas.

Ook hier geen schietgat maar een nis in de wand.

Vervolg van het sas met de tweede toegangstrap.

In de benedenhoek hebben deze bunkers steeds aan beide zijdes een sterfputje om eventueel in de bunker komend water te laten wegtrekken in de ondergrond.

Een blik naar buiten met duidelijk zichtbaar de restanten van allicht een 8 tal treden.

Omgekeerde terugblik.

Specifieke bijkomende interessante bronnen:
Vorige: La M 08
Volgende: La M 06